wtorek, 9 września 2014

Byliny średnio wysokie i wysokie zimujące w gruncie - część 2.

Lilia.

W uprawie ogrodowej znajduje się bardzo dużo gatunków tych wspaniałych bylin. Nie wszystkie jednak w naszym klimacie są odporne na mróz i choroby. Dlatego najlepiej wybrać niezawodne odmiany. Oto niektóre z nich:


Lilia biała.

Powszechnie uprawiany w Polsce gatunek o kwiatach czysto białych i bardzo silnie pachnących. Kwitnie w końcu czerwca i lipcu. Dorasta do ponad metra wysokości.






Lilia królewska.
Znacznie piękniejsza od lilii białej - chociaż podobna. Kwitnie w lipcu,a w miejscach cienistych również w sierpniu. Kwiaty ma duże, wewnątrz biało-kremowe, a z zewnątrz różowe, o odurzającym zapachu.
Te dwie "szlachetne" odmiany lilii zwykle uprawiane są na kwiat cięty, choć powinny częściej być stosowane do ozdoby ogrodu. Najpiękniej wyglądają w osobnej, sporej grupie na tle wyższych krzewów lub pnączy.

Na rabaty mieszane bardziej nadają się barwne gatunki lilii:




Lilia złotogłów.

Ma drobne kwiatki w pełnej gamie kolorów od ciemnego różu do bieli. Bardzo przyjemnie pachnie. W zależności od odmiany osiąga wysokość od kilkunastu centymetrów do metra. Bardzo dobrze rośnie na stanowisku słonecznym i glebach zasadowych, próchnicznych i wilgotnych. Cebulki sadzi się pod koniec września na głębokość 10 cm.
Lilia złotogłów rosnąca w Polsce w naturalnych warunkach w Sudetach i Karpatach jest pod ścisłą ochroną!!!



Lilia bulwkowata.

Kwitnie od czerwca do lipca. Kwiaty są bardzo duże, mogą osiągać nawet 10 cm średnicy, na jednej łodyżce może być jeden lub kilka kwiatów tworzących baldachim. Kwiaty lilii bulwkowatej nie pachną. Lubi stanowisko słoneczne, glebę lekko kwaśną i wilgotną.
Roślina ta rosnąca w naturalnym środowisku jest pod ochroną!!!



Lilia tygrysia.

Osiąga wysokość od 60 do 150 cm, w zależności od odmiany. Kwiaty ma pojedyncze, charakterystycznie wygięte na zewnątrz, są intensywnie pomarańczowe i mają nakrapiane wewnętrzne strony płatków. Bardzo intensywnie pachnie. Czas kwitnienia to przełom lipca i sierpnia. Lubi żyzną, lekko kwaśną, umiarkowanie wilgotną glebę i stanowisko słoneczne. Nie lubi przesadzania.
Uwaga. Roślina trująca dla zwierząt!


Wszystkie lilie wymagają żyznej, głęboko spulchnionej gleby, raczej wilgotnej. Cebule sadzimy co 30-40 cm.Na zimę lilie należy lekko przykryć liśćmi.



Liliowiec.
Bylina znana również pod nazwą smolinosa. Jest to szczególnie cenna roślina ze względu na długowieczność i łatwość w uprawie oraz nieprzeciętną wytrzymałość na nie sprzyjające warunki.
 Bardzo ładnie wygląda zarówno na rabatach bylinowych jak i posadzony w grupach, szczególnie przy zbiornikach wodnych.  Sadzimy je w odległości 40 - 60 cm.



                                            
Łubin.

Trwałe łubiny mogą być ciekawym urozmaiceniem rabat bylinowych. Kwiaty o oryginalnych odcieniach barw białej, niebieskiej, fioletowej,różowej, żółtej,łososiowej i karminowej pojawiają się w czerwcu i lipcu. Rośliny wyrastają do wysokości 60 - 120 cm. Wymagania glebowe mają niewielkie. Lubią stanowisko słoneczne, ale kwitną też dobrze w lekkim półcieniu. Sadzimy je co 40 - 60 cm. W ciężkie zimy należy rośliny okryć, gdyż mogą przemarznąć.



Łyszczec wiechowaty, gipsówka wiechowata.
Łyszczec dodawany jest często do wiązanek letnich kwiatów. Jego drobniutkie kwiatki rozrzucone są obficie na cienkich,bardzo silnie rozgałęzionych łodygach; cała roślina wygląda bardzo delikatnie i przejrzyście. Osiąga wysokość od 40 do 80 cm. Najładniejsze są odmiany o kwiatach pełnych, czysto białych np.Bristol Fairy. Nadaje się na mniejsze rabaty bylinowe w miejscach słonecznych. Oryginalnie wygląda też posadzony pojedynczo lub po kilka na trawnikach. Łyszczec sadzimy co 70 - 100 cm.

Mak wschodni.
Trwałe maki o wyjątkowo dużych kwiatach i płomiennej czerwonej barwie , będą w maju i czerwcu atrakcją ogrodu. Znane są też mieszańce o barwach od białej do szkarłatnej, o kwiatach pojedynczych lub pełnych. Maki wyrastają na wysokość od 60 cm do 1 m. Rośliny te po przekwitnięciu zanikają i zostaje po nich do przyszłego roku puste miejsce. Jeżeli więc chcemy mieć maki w grupie bylinowej, sadzimy je obok roślin, które później te puste miejsca zasłonią (np. gipsówka, łubin, naparstnica). Maki pięknie wyglądają w oddzielnych grupach np. przy ogrodzeniu lub na trawniku. Najlepiej rosną w miejscach słonecznych, na żyznej niepodmokłej glebie. Dobrze znoszą suszę. Sadzimy je co 40 - 60 cm.


Narcyz.

Narcyzy najładniej wyglądają na trawniku, w dość dużych, nieregularnych grupach. Można je też sadzić na rabatach w połączeniu z tulipanami, pierwiosnkami itp. Najpopularniejszy jest wonny narcyz biały, kwitnący na początku maja.





Pięknym i lubianym gatunkiem jest też narcyz trąbkowy, zwany nieprawidłowo "żonkilem". Zwykle uprawiane są odmiany o całych kwiatach żółtych, różniące się głównie odcieniami. Ładne są też odmiany o białych lub kremowych płatkach i żółtej trąbce. Pięknie też prezentują się odmiany zupełnie białe lub kremowobiałe - wyglądają bardzo delikatnie.
Narcyzy wymagają żyznej, przepuszczalnej i głęboko uprawionej gleby, a także nawożenia i okrywania na zimę. Zwykłe białe narcyzy rosną nieźle nawet na zapuszczonych, starych trawnikach, jednak o wiele lepiej czują się w niezbyt zbitej murawie. Narcyzy sadzimy co 10 - 15 cm.


Nawłoć.

Ta znana i niewybredna roślina ma w ogrodzie duże zastosowanie i nadaje się nie tylko do grup i rabat bylinowych, ale można z niej tworzyć osłony i szpalery, niektóre odmiany wyrastają bowiem do 2 m. Większość nawłoci zakwita pod koniec tata i kwitnie aż do jesieni, dlatego warto je sadzić w towarzystwie astrów trwałych - bardzo ładnie się prezentują.Nawłocie wysokie sadzimy co 50 - 80 cm ( silnie się rozrastają), karłowe natomiast co 30 - 40 cm.


Ostróżka ogrodowa.
Kto lubi niebieski kolor, niech koniecznie posadzi ostróżki, mało jest bowiem bylin o tak piękyich odcieniach tej barwy - od jasnego lazuru, do ciemnego szafiru. Dzięki wysokiemu wzrostowi i obfitemu kwitnieniu tworzą wyraźny akcent w kompozycji ogrodu. Bardzo ładnie wyglądają w osobnych grupach na trawniku lub na tle białych albo różowych pnących róż. Można je też łączyć z dzielżanami o złocistych barwach lub z jastrunami. Ostróżki kwitną w czerwcu i lipcu, a niektóre powtarzają kwitnienie  we wrześniu. Wymagają żyznej, głęboko spulchnionej i niezbyt suchej gleby. Sadzimy je w miejscach słonecznych lub w półcieniu, w odstępach 50 - 80 cm.


Piwonia, peonia.
Piwonia - jedna z najefektowniejszych, a jednocześnie dość łatwych w uprawie bylin - najlepiej się prezentuje w oddzielnych grupach na tle żywopłotu lub pnączy. Najbardziej rozpowszechnione są pełnokwiatowe  odmiany piwonii chińskiej, o wielkich kulistych kwiatach. Odmiany te mają u nas najwięcej zwolenników i są głównie uprawiane na kwiat cięty.




Pojedyncze piwonie japońskie, o szlachetnych i lżejszych kształtach, znacznie bardziej nadają się do ogrodu, między innymi dlatego, że nawet przy złej pogodzie ładnie wyglądają, w przeciwieństwie do piwonii pełnokwiatowych, które po każdym deszczu kładą się na ziemi.






Efektownie wyglądają też piwonie "anemonowe" o 2-3 rzędach szerokich płatków.
Piwonie wymagają żyznej, głęboko spulchnionej i wilgotnej gleby, wymagają też nawożenia. Sadzimy je w miejscach słonecznych lub w lekkim półcieniu, co 50 - 70 cm. Nie przemarzają nawet w ciężkie zimy. Mogą rosnąć w jednym miejscu przez kilkanaście lat, należy nawet unikać przesadzania, gdyż rozrastają się bardzo powoli.


Pełnik.
Jest to jedna z najlepszych bylin nadwodnych. Kwiaty ma pełne, o pięknych ciepłych barwach od żółtej do pomarańczowoczerwonej. Pełniki sadzimy w miejscach słonecznych, co 25 - 30 cm. Wymagają gleby wilgotnej. Szczególnie dekoracyjnie wyglądają pełniki w pobliżu zbiorników wodnych, w zestawieniu z niezapominajkami.

Rudbekia.
Jest podobnie łatwa w uprawie i niewybredna jak nawłoć. Wysokie odmiany najlepiej sadzić przy ogrodzeniu, o które będą mogły się oprzeć ich długie, wiotkie łodygi (odmiana "Goldbal" dorasta do 2m, kwiaty ma pełne, ciemnożółte ). znacznie ładniejsze i bardziej przydatne na rabaty są odmiany średnio wysokie, o stożkowych środkach i odginających się ku dołowi płatkach. Rudbekia kwitnie w końcu lata i jesienią.

Serduszka, biskupie serca.

Bylina bardzo ładna, choć trochę zapomniana. Kwitnie w maju i na początku czerwca i ma nie tylko oryginalne kwiaty, ale i dekoracyjne liście. Wyrasta nawet do 80 cm. Po przekwitnięciu część nadziemna rośliny zanika. Serduszka dobrze rosną w półcieniu, lubią żyzne, dość wilgotne gleby.



Słoneczniczek szorstki.

Jedna z najwartościowszych bylin letnich, najlepiej wygląda na rabatach bylinowych z wczesnymi astrami trwałymi, floksami i nawłocią. Kwiaty o odcieniach barwy żółtej - od cytrynowej do pomarańczowej - przypominają małe słoneczniki. Bylina ta dobrze znosi lekkie, suche gleby, lecz na glebie żyznej kwitnie bardziej obficie. Może rosnąć w słońcu lub lekkim półcieniu. Sadzimy ją co 40 - 50 cm.




Tawułka.

Byliny wyrastające od 50 do 150 cm, o drobnych kwiatach zebranych w duże wiechy. Najładniejsze są mieszance o kwiatach; białych, ciemno - różowych, kremowych, łososiowych, purpurowo-czerwonych i lila. Kwitną w lipcu i sierpniu. Tawułki, choć lubią wodę, nie wymagają stałego zabagnienia, toteż możemy je sadzić nieco dalej od zbiornika wodnego. Dobrze rosną w półcieniu, a nawet w cieniu.



Tulipan.

Tulipany mają mnóstwo zwolenników i nic dziwnego, przecież cieszą nasze oczy wiosną...Możemy z nich tworzyć oddzielne grupy i rabaty, lub sadzić po kilkanaście sztuk na rabatach bylinowych w połączeniu np. z narcyzami.Do tego najodpowiedniejsze są tulipany z grupy Darwina, kwitnące w drugiej połowie maja. Kwiaty ich są duże, bardzo dekoracyjne, o szlachetnym kształcie i we wszystkich niemal barwach - od białej do czarnej.





Lubiane i interesujące są tulipany papuzie, o wyjątkowo dużych płatkach, fantazyjnie postrzępionych i pięknych barwach, często z domieszką innego odcienia lub z zielonymi wypukłymi smugami. Tulipany tej grupy gorzej wyglądają na rabatach niż z grupy Darwina, gdyż mają wiotkie szypułki i ciężkie, duże kwiaty  przeważnie zwisające.






Na rabaty mieszane najlepsze są tak zwane Tulipany botaniczne pochodzenia azjatyckiego. Kwitną bardzo wcześnie. Różnią się od tulipanów poprzednich grup wzrostem i smukłymi, zwężonymi płatkami . Kwiaty mają przeważnie barwę żółtą z czerwonym odcieniem.
Tulipany lubią żyzną, głęboko spulchnioną glebę i słoneczne miejsce, choć kwitną także w lekkim półcieniu pod drzewami lub krzewami. Cebulki sadzimy co 20 cm.




ZAWILEC JAPOŃSKI.
Pod tą nazwą uprawiane są w ogrodach zawilce kwitnące w drugiej połowie lata i jesienią. Wyrastają one nawet do 120 cm. Kwiaty mają duże, białe lub blado różowe, po ścięciu bardzo długo trzymają się w wazonach.Ich liście przypominają nieco winorośl. Nadają się na rabaty bylinowe, ale najładniej wyglądają w samodzielnych, większych grupach, w miejscach dość wilgotnych i lekko zacienionych. Sadzi się je co 30 - 40 cm. Przed nastaniem mrozów należy rośliny okryć.

ZŁOCIEŃ OGRODOWY, CHRYZANTEMA.
Złocienie można uprawiać w ogrodzie jako byliny trwałe, wymagają wówczas przykrycia na zimą, a i tak wtedy mogą wymarznąć, toteż najlepiej tworzyć z nich rabaty sezonowe. Ładną dekorację jesienną ogrodu może stanowić rabata złocieni w kilku barwach, można też sadzić je z astrami trwałymi. Wszystkie złocienie osiągają wysokość 40 - 60 cm, sadzi się je co 30 - 50 cm.


Złocień wielki, jastruń.
Roślina ta przypomina "margerytki", lecz jest znacznie większa. Wielkie kwiaty jastruni, białe z żółtymi środkami są piękne i na rabatach i w wazonach. Złocień wielki wyrasta do 1 m. Można go łączyć w grupy z makami trwałymi, ostróżkami i floksami. Kwitnie w drugiej połowie lata. Rośnie dobrze nawet na średnio żyznej piaszczysto - gliniastej glebie. Rośliny sadzimy co 30 - 40 cm.




1 komentarz:

  1. Wszystkie propozycje trafione, na pewno na jedną roślinę z nich ciężko byłoby się zdecydować. A wybierając kilka warto dobrać różnorodnie i pod względem kolorystycznym i wielkości czy dokładnego czasu kwitnienia. Tak aby w ogrodzie coś się cały czas działo.

    OdpowiedzUsuń